تحلیل سرمایه های اجتماعی مؤثر بر مشارکت در ارتقای بافت های نابسامان شهری (بررسی موردی: محله امام‌زاده حسن، منطقه 17 شهر تهران)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 کارشناس ارشد برنامه ریزی شهری و منطقه ای، دانشگاه علم و صنعت ایران

2 دانشیار گروه شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت ایران

3 دانشیار گروه شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس

چکیده

در این مقاله پس از تبیین مفهوم سرمایه اجتماعی و کارکردهای آن، به تحلیل رابطه شاخص‌های سرمایه اجتماعی و تمایل به مشارکت سازمان‌یافته پرداخته می‌شود. شاخص‌های مورد بررسی از مطالعات و تجربیات داخلی و جهانی استخراج گردیده و با روش پیمایش در محله امام‌زاده حسن مورد سنجش قرار گرفته است. تحلیل همبستگی شاخص‌های سرمایه اجتماعی و تمایل به مشارکت سازمان‌یافته نشان می‌دهد که شاخص‌های احساس تعلق (با ضریب 0.332)، مشارکت اجتماعی (با ضریب 0.412)، اعتماد بین افراد (با ضریب 0.401)، اعتماد نهادی (با ضریب 0.352) و انسجام اجتماعی (با ضریب 0.335) بر تمایل به مشارکت سازمان‌یافته ساکنان تأثیر دارد ولی شاخص امنیت بر آن تأثیری ندارد. نتایج تحلیل مسیر تمایل به مشارکت سازمان‌یافته و شاخص‌های تأثیر‌گذار سرمایه اجتماعی بر آن نشان می‌دهد که شاخص اعتماد نهادی بر تمایل به مشارکت سازمان‌یافته تأثیر مستقیم و افزاینده دارد و شاخص‌های اعتماد بین افراد، احساس تعلق و انسجام اجتماعی به‌صورت غیر‌مستقیم بر آن تأثیر افزاینده دارند. شاخص مشارکت اجتماعی نیز هم به‌صورت مستقیم و هم به‌صورت غیر‌مستقیم بر تمایل به مشارکت سازمان‌یافته تأثیر افزاینده دارد. این نتایج نشان می‌دهد که ارتقای شاخص‌های سرمایه‌های اجتماعی مؤثر بر مشارکت می‌تواند به‌عنوان راهی جهت ارتقای بافت‌های نابسامان در نظر گرفته شود.
 
 

کلیدواژه‌ها