جایگاه ساختِ‌ دیجیتال در معماری: ساختِ‌ معماری در نسبت با تعیّن معرفت‌شناسانۀ ساختِ‌ دیجیتال

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر ایران، تهران، ایران

2 دانشیار گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر ایران، تهران، ایران

چکیده

ساختِ ‌دیجیتال فقط حوزه‌ای مبتنی‌بر دانشی فنّی نیست، بلکه می‌تواند از منظر مبانی معرفتی نیز مورد بررسی قرار گیرد. برخلاف مباحث فنّی در ساختِ ‌دیجیتال که راهکارهایی برای حل مسائل مختلف ساختِ معماری ارائه می‌دهند، مبانی معرفتی این حوزه با جهت‌دهی گفتمان ساختِ ‌دیجیتال مستقیماً بر ساختِ معماری و نتیجۀ آن اثر دارد، بنابراین لازم است تا جایگاه آن در نسبت با معماری مشخص شود. در پاسخ به این پرسش که: «جایگاه گفتمان‌ ساختِ ‌دیجیتال در نسبت با ساختِ معماری چیست؟» این پژوهش در چارچوبی کیفی، ازطریق تحلیلِ ‌انتقادی گفتمان‌ِ دیجیتال، با رویکرد تاریخی، تلاش می‌کند تا در مواجهه‌ای آزاد و بدون پیش‌فرض‌های دانشی، در دو سطح روساختی و زیرساختی، تصاویری از این گفتمان را در نسبت با معماری ارائه کند. در بخش اول، با تحلیل متون موجود در ویترین ساختِ ‌دیجیتال، به تحلیل روساختی گفتمان ساختِ ‌دیجیتال می‌پردازد: نتایج این تحلیل، چارچوبی برای فهم گفتمان ساختِ ‌دیجیتال را مشخص می‌کند که در گره‌گاه آن، هرچیزی ازجمله معماری قابل ساخت است. بخش دوم با رجوع به زیرساخت تاریخ‌ِ دیجیتال در معماری مبتنی‌بر نظرات کارپو، با تفاوت قائل‌شدن بین دو تاریخ‌: یکی تاریخ [دور] وقوع انقلاب ‌ِدیجیتال در معماری و دیگری تاریخ [نزدیک] شکل‌گیری گفتمان ساختِ ‌دیجیتال در معماری، بزنگاهی را در تبادل ابزار فناوریِ ‌دیجیتال به‌منظور تحقق ایده‌های نظریات پست‌مدرن معماری، مشخص می‌کند. تحلیل‌مقایسه‌ای این دو پاسخ، تفاوتی معرفت‌شناسانه را بین دو جایگاه از ساختِ ‌دیجیتال در نسبت با ساختِ معماری نمایان می‌کند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


تاجیک، محمدرضا (۱۳۸۳). گفتمان، پادگفتمان و سیاست. تهران: مؤسسه تحقیقات و توسعه علوم انسانی.
حسنی‌فر، عبدالرحمن، و امیری پریان، فاطمه (۱۳۹۲). تحلیل‌ گفتمان به‌مثابۀ روش. جستارهای سیاسی معاصر، ۵(۱۱)، ۴۹-۶۷.
دریفوس، هیوبرت، و رابینو، پل (۱۳۷۶). میشل فوکو، فراسوی ساختارگرایی و هرمنوتیک (مترجم: حسین بشیریه). تهران: نشر نی.
غلامرضاکاشی، محمدجواد (۱۳۸۷). تحلیل ‌گفتمان بیرون از هزارتوی تئوری‌ها. رسانه، ۱۹(۱), ۱۸۷-۱۹۴.
نوبخت، محسن (۱۴۰۰). تحلیل انتقادی‎ـ ساختاری مقالات حوزۀ تحلیل گفتمان انتقادی در زبان فارسی در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) . فصلنامه علمی مطالعات میان‌رشته‌ای ارتباطات و رسانه، ۴(۱۴) , ۱۲۷-۱۶۶.
 
Agkathidis, A. (2011). Digital Manufacturing in design and architecture. Londan: Laurence King Publishing.
Aiello, C. (2014). Digital and parametric architecture. Los Angeles & New York: EVolo.
Bernard, A., & Spencer, J. (1996). Encyclopedia of Social and Cultural Antropology. Encyclopedia of Social and Cultural Antropology (162–163). London & New York: Routledge.
Caneparo, L. (2014). Digital fabrication in architecture, engineering and construction. New York: Springer.
Carpo, M. (2001). Architecture in the age of printing : orality, writing, typography, and printed images in the history of architectural theory. London & Massachusetts: MIT Press.
Carpo, M. (2011). The alphabet and the algorithm. London & Massachusetts: MIT Press.
Carpo, M. (2013). The Digital Turn in Architecture 1992-2012. West Sussex,UK: Wiley.
Carpo, M. (2016). Parametric Notations: The Birth of the Non-Standard. Architectural Design, 86(2), 24–29.
Dant, T. (1991). Knowledge, Ideology and Discourse: A Sociological Perspective. London & New York: Routledge.
Dunn, N. (2012). Digital Fabrication in Architecture. Londan: Laurence King Publishing.
Fairclough, N. (1995). Critical Discourse Analysis: The Critical Study of Language Longman applied linguistics (2nd ed.). London & New York: Routledge.
Goodhouse, A. (2017). When Is the Digital in Architecture? London: Sternberg Press.
Hall, S. (1991). Culture, Media, Language: Working Papers in Cultural Studies, 1972-79. London & New York: Routledge.
Iwamoto, L. (2009). Digital fabrications: architectural and material techniques. New York: Princeton Architectural Press.
Kolarevic, B., & Klinger, K. R. (2008). Manufacturing material effects: Rethinking design and making in architecture (Vol. 9781315881). London & New York: Routledge.
Kottas, D. (2013). Digital Architecture: New approaches (Vol. 1). Barcelona: links.
Krauel, J., Noden, J., & George, W. (2010). Contemporary digital architecture : design & techniques. Barcelona: Links.
Kuhn, T. S. (1962). The Structure of Scientific Revolutions. Chicago: University of Chicago Press.
Leach, N., Turnbull, D., & Williams, C. (2004). Digital Tectonics. Chichester, UK: Wiley.
Lynn, G. (2013). Archaeology of the Digital. London, UK: Sternberg Press.
Merriam-Webster. (2023). Discourse Definition & Meaning - Merriam-Webster. Retrieved from https://www.merriam-webster.com/dictionary/discourse