سنجش تأثیر مولفه‌های آموزش عملگرا بر ارتقای برنامة درسی در دورة کارشناسی معماری در ایران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو دکتری گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

2 استادیار گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران

3 استاد گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران. استاد گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه علم و صنعت، تهران، ایران

4 استادیار مدعو گروه معماری، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران. استادیار گروه معماری، دانشکده معماری، پردیس هنرهای زیبا، دانشگاه تهران، تهران، ایران

چکیده

 آموزش مبتنی بر عمل رویکرد نوینی در امر برنامه‌ریزی درسی است که بر ارتباط بین نظر و عمل و به عملکرد اجتماعی و شغلی بعد از دوره دانشگاهی تأکید دارد. دوره کارشناسیِ معماری در ایران در قبال آموزش‌های کاربردی چندان موفق عمل نکرده است. لذا هدف از پژوهش حاضر سنجش میزان تأثیرگذاری مولفه‌های آموزش عملگرا بر ارتقای برنامه درسی است. پژوهش حاضر کاربردی- توسعه‌ای با رویکرد متوالی-اکتشافی است؛ ابتدا به قصد شناسایی مولفه‌های آموزش عملگرا از روش تحلیل محتوای کیفی با راهبرد استقرایی و از نرم افزار NVIVO در کدگذاری‌ داده‌ها استفاده شد. سپس جهت سنجش میزان تأثیرگذاری مولفه‌های آموزش عملگرا بر ارتقای برنامة درسی از روش پیمایشی- اکتشافی و آزمون‌های کندالw و رگرسیون چند متغیره در نرم افزار SPSS استفاده شد. نتایج نشان می‌دهد مولفه‌های آموزش عملگرا شامل 19 شاخص، 4 هدف و 5 بُعد است. در رتبه‌بندی اهداف آموزش عملگرا و ابعاد متناظر آنها از دیدگاه اساتید معماری به ترتیب «آموزش کاربردی» با بُعد «سودمندی»، «شیوه استاد-شاگردی» با بُعد «کارآموزی»، «یادگیری تجربه‌ای» با دو بُعد «تجربه عینی و آزمایشگری» و «یادگیری مشاهده‌ای» با بُعد «مشاهده» بیشترین تأثیرگذاری را بر ارتقای برنامة درسی دارند. در صورت انطباق اهداف برنامه درسی بر مولفه‌های آموزش عملگرا و تحقٌّق آنها زمینه توسعه آموزش‌های مبتنی بر عمل فراهم می‌شود که در نهایت منجر به ارتقای تربیت حرفه‌ای دانشجویان کارشناسی معماری در ایران خواهد شد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات