تاثیر هندسه شکلی و ساختاری مساجد بر کیفیت آکوستیک معماری بررسی موردی: مساجد تاریخی تبریز

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دکترای معماری اسلامی، گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

2 دانشیار گروه فناوری معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

3 استاد گروه معماری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر اسلامی تبریز، تبریز، ایران

چکیده

شنیدار مطلوب در مساجد از ضروریات طراحی این فضا بوده و مستلزم مجانست صحیح مولفه‌های معماری است. شکل پلان و ساختار فرمی از مهمترین آن‌ها و مورد مطالعه پژوهشگران است، لیکن در مطالعات میدانی، امکان وجود هندسه ساختاری با مصالح ثابت فراهم نیست و این مساله، چالش اصلی این مطالعه است. هندسه شکلی پلان یکی از عوامل تعیین‌کننده‌ نحوه پخشایی صدا در فضای معماری است و این در حالیست که هندسه ساختاری نیز در این میان تاثیرگذار است. هدف این پژوهش، تحلیل تاثیر هندسه شکلی بر کیفیت آکوستیکی در ساختار فرمی ستوندار مساجد است که در رده‌بندی‌های متنوع حجمی قابل ارزیابی است. پژوهش حاضر 12 نمونه مختلف از مساجد تاریخی شهر تبریز با هندسه ساختاری ثابت را در چهار رده حجمی و در سه دسته‌بندی شکلی مستطیلی طولی، مستطیلی عرضی و مربعی مورد تحلیل قرار داده است. مطالعه حاضر با سنجش میدانی پیش رفته و استناد سنجش ISO3382 است. نویز زمینه، زمان واخنش و تراز فشار صدا متغیرهای آکوستیکی مورد مطالعه است. نتایج پژوهش نشان می‌دهد علی‌‌رغم اینکه هندسه طولی، عملکرد متفاوت‌تری نسبت به دیگر نمونه‌های سنجش ارائه می‌دهد، اما در حالت کلی هندسه ساختاری ارجح‌تر از هندسه شکلی است و با استناد به برداشت‌های دوربین صوتی، ثبوت آن منجر به همسانی رفتار آکوستیکی در نمونه‌ها می‌شود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات

مراجع

  • Abdou A. A. (2003). Comparison of the acoustical performance of mosque geometry using computer model studies. Eighth International IBPSA Conference. 39-46.
  • Abdullah, A. H., & Zulkefli, Z. A. (2014). A study of the acoustics and speech intelligibility quality of mosques in Malaysia. Applied Mechanics and Materials, 564, 129–134.https://doi.org/10.4028/www.scientific.net/AMM.564.129.
  • Alomari .O. M, Gandah . F, Khraisat. D. (2019). The Impact of Geometrical Structure of Domes on the Acoustic Performance within Mosques. Journal of Civil Engineering and Architecture, 13(4). 244-250. https://doi.org/10.17265/1934-7359/2019.04.003.
  • Azizah Adnan, N., Raja Shahminan, R. N., Khair Ibrahim, F., Tami, H., Yusuff, M. R. M., Murniwaty Samsudin, E., & Ismail, I. (2018). Acoustic Quality Levels of Mosques in Batu Pahat. IOP Conference Series: Earth and Environmental Science, 140(1) .1-8. https://doi.org/10.1088/1755-1315/140/1/012009.
  • Che Din, N., Anura, N., Jalil, A., Yahaya Ahmad, Othman, R., & Otsuru, T. (2013). Noise Control for Quality of Life Measurement of the acoustical performance of traditional vernacular mosques in Malaysia. Inter Noise Conference, Austria, 15-18.
  • M. (1997). Encyclopedia of Acoustics. U.S.A: John Wiley.
  • Elkhateeb, A. A. (2012). Effects of Non-Traditional Forms on Masjids Acoustics. Building Acoustics, 19(2), 119-138. https://doi.org/10.1260/1351-010X.19.2.119.
  • Elkhateeb, A., Adnan, A., Maged .A., Yasser, B. (2016). Absorption Characteristics of Masjid Carpets. Applied Acoustics, 105, 143–55. https://doi.org/10.1016/j.apacoust.2015.12.005.
  • Gul, Z. S., & Caliskan, M. (2013). Acoustical design of Turkish Religious Affairs Mosque. Proceedings of Meetings on Acoustics, 19, 1-9. https://doi.org/10.1121/1.4800903.
  • Hossam Eldien, H. (2014). Impact of mosque geometry on its acoustical performance. Conference Paper · December 2014. Https://doi.org/10.13140/2.1.4977.3601.
  • Ismail, M. R. (2013). A parametric investigation of the acoustical performance of contemporary mosques. Frontiers of Architectural Research, 2(1), 30–41. https://doi.org/10.1016/j.foar.2012.11.002.
  • ISO 3382-1:2009(E). International Organization for Standardization Provided by IHS under license with ISO. Switzerland.
  • ISO 3382-2:2009(E). International Organization for Standardization Provided by IHS under license with ISO. Switzerland.
  • Long, M. (2006). Architectural Acoustics. U.S.A: Elsevier.
  • Oldham, D. J., & Elkhateeb, A. (2008). The Architectural Development of the Historic Masjids in Cairo and its Acoustical Impact. Building Acoustics, 15(3), 197-229. https://doi.org/10.1260/135101008786348672.
  • Oluyombo A. O., Olorunfemi T. A., Adefila B.C. (2007). The assesment of acoustic situations in a mosque in akure. The department of architecture federal University of technology Akure, course lecturer.
  • Orfali, W. A. (2009). Sound parameters in mosques. Proceedings of Meetings on Acoustics, 1, 035001. 1-21. https://doi.org/10.1121/1.2829306.
  • Othman, A. R., & Mohamed, M. R. (2012). Influence of Proportion towards Speech Intelligibility in Mosque’s Praying Hall. Procedia - Social and Behavioral Sciences, 35, 321–329. https://doi.org/10.1016/j.sbspro.2012.02.094.
  • Sü Gül, Z., Çalışkan, M., & Tavukçuoğlu, A. (2014). On The Acoustics of Süleymaniye Mosque: From Past to Present. MEGARON / Yıldız Technical University, Faculty of Architecture E-Journal, 9(3), 201–216. https://doi.org/10.5505/megaron.2014.96168.
  • Syamsiyah, N. R, Dharoko, A., Utami, S. S. (2018b). The Role of Geometric Shape of Javanese Traditional Mosque in Forming the Characteristic of Room Acoustics. Advanced Science Letters, 24(12), 9209-9213(5).
  • Syamsiyah, N. R., Dharoko, A., & Utami, S. S. (2018a). Sound preservation at the Grand Mosque of Yogyakarta in Indonesia: The acoustic performance of the traditional architecture. AIP Conference Proceedings, 1977. https://doi.org/10.1063/1.5043002.
نامه معماری و شهرسازی
دوره 14، شماره 35
تیر 1401
صفحه 95-110

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار