شناسایی و ظرفیت‌سنجی کنشگران مدیریت نوسازی و بازآفرینی شهری در سطح ملی و محلی (کلانشهر تهران) و تحلیل شبکه ارتباطی آنها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار گروه برنامه‌ریزی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران

2 استادیار گروه برنامه‌ریزی شهری، دانشکده معماری و شهرسازی، دانشگاه هنر، تهران، ایران

3 استادیار پژوهشکده ابنیه و بافت‌های فرهنگی تاریخی، پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری، تهران، ایران

4 کارشناس ارشد برنامه‌ریزی شهری، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس، تهران، ایران

چکیده

امروزه یکی از چالش‌های اساسی در مدیریت بازآفرینی‌شهری، عدم شناخت کافی از کنشگران این حوزه در سطوح مختلف مدیریتی و الگوی روابط آنها و نیز ناکافی‌بودن مطالعات در خصوص ظرفیت‌سنجی کنشگران اصلی است. بنابراین، هدف تحقیق شناسایی، ظرفیت‌سنجی و تحلیل روابط کنشگران به منظور دستیابی به شرایط مناسب‌تر در فرایند مدیریت بازآفرینی در سطح ملی و کلانشهر تهران است. بدین ترتیب این پژوهش از نوع کاربردی بوده و روش آن آمیخته است. به منظور دستیابی به هدف تحقیق، علاوه بر بررسی مبانی نظری موضوع، اسناد مختلفی همچون آئین‌نامه‌ها، تفاهم‌نامه‌ها و نیز صورتجلسات سازمان نوسازی شهر تهران مورد تحلیل محتوا قرار گرفته و در نهایت به منظور افزایش پایایی و روایی تحقیق و تکمیل داده‌ها از روش مصاحبه با کارشناسان و مدیران تراز اول سازمان‌های دست اندرکار استفاده شده است. یافته‌ها نشان می‌دهند که تعدد کنشگران این حوزه بسیار زیاد بوده ولی در عمل تفوق بر بخش‌های دولتی و عمومی (شهرداری‌ها) است و بخش‌های خصوصی و اجتماعات محلی نقش کمرنگی در ساختار مدیریت بازآفرینی شهری در تهران دارند. از نظر ارتباطی کانون‌های مشخصی قابل شناسایی بوده است و ارتباطات عمودی بین نهادها قابل ملاحظه نیستند. همچنین در این تحقیق نشان داده شد که این کنشگران از ظرفیت‌های قابل توجهی برخوردار بوده که پتانسیل مناسبی برای سیاست‌گذاری و مدیریت بازآفرینی شهرها است.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


  • اردستانی، زهرالسادات (1394). تبیین الگوی بومی بازآفرینی شهری به منظور احیای بافت‌های فرسوده. رساله دکتری شهرسازی، دانشکده هنر، دانشگاه تربیت مدرس.
  • ایزدی، محمد سعید (1390). گزارش ملی بهسازی مناطق نابسامان شهری. هفت‏شهر، 35، 65-84.
  • حاجی علی‌اکبری، کاوه (1394). مستندسازی تجربه راه‌اندازی دفاتر محلی نوسازی بافت فرسوده در شهر تهران. تهران: شرکت عمران و بهسازی شهری ایران (مادر تخصصی).
  • روستا، مجید (1391). تبیین جایگاه نهادها در نوسازی بافت‌های فرسوده شهری. تهران: سازمان نوسازی شهر تهران.
  • سعید نیا، احمد (1379). مدیریت شهری، کتاب سبز شهرداری (جلد 11). تهران: انتشارات سازمان شهرداری‌ها.
  • عزیزی، محمدمهدی، ابویی اردکان، محمد، نوری، نسرین (1390). بررسی نقش کنشگران و ابزارهای مدیریت شهری در یکپارچگی مدیریت کلانشهر تهران. نشریه هویت شهر، 10، ۵-۱۶.
  • فیروزی، محمدعلی، امان‌پور، سعید، زارعی، جواد (1397). تحلیل مناسبات میان نهادی در مدیریت بازآفرینی شهری پایدار بافت‌های فرسوده، نمونه موردی، کلانشهر اهواز. فصلنامه مطالعات شهری، 29، ۱۹-۳۰.
  • قالیباف، محمدباقر، حافظ‌نیا، محمدرضا، محمدپور، علی (1392). نقش تقسیمات شهر در مدیریت یکپارچه شهری (مطالعه موردی: شهر تهران). نشریه جغرافیا، 37، ۴۷-۶۹.
  • کلانتری خلیل‌آباد، حسین، پوراحمد، احمد، موسوی، سید رفیع، شیری‌پور، مهدی (1396). چالش‌های نهادی در بازآفرینی پایدار شهری. نشریه هفت شهر، ۴۷-۴۸، ۱۱۲-۱۲۱.
  • نخعی، مهدیه، بندریان، اسفندیار، پناهی، عزت (1398). بررسی نقش کنشگران دخیل در فرایند نوسازی بافت‌های فرسوده شهری (منطقه 12 تهران)، فصلنامه فضای جغرافیایی، 68، ۲۷-۵۸.
  • هودسنی، هانیه (1394). مدیریت بازآفرینی شهری با تاکید بر فرآیندهای حکمروایی محلی؛ نمونه موردی: شهر تهران. رساله دکتری شهرسازی، دانشگاه تربیت مدرس.
  • هیلیر، جین (1388). سایه‌های قدرت، حکایت دوراندیشی برنامه‌ریزی کاربری اراضی (مترجم: کمال پولادی). تهران: جامعه مهندسان مشاور ایران.

 

  • Andrew, C., Goldsmith, M. (1998). From Local Government to Local Governance and Beyond. International Political Sciences Review,19 ,101-117 .
  • Atkinson, R. & Moon, G. (1994). Urban Policy in Britain: The City, the State and the Market. London: Macmillan.
  • Burby, R. J. (2003). Making Plans that Matter- Citizen Involvement and Government Action. Journal of the American Planning Association, 69(1), 33-49.
  • Couch, C., Sykes, O. & Borstinghaus, W. (2011). Thirty years of urban regeneration in Britain, Germany and France: The importance of context and path dependency. Progress in Planning, 75, 1–52.
  • Department for Business enterprise regulatory Reform (2007). Retrived from: www.gov.uk/government/publications/ Department for Business enterprise regulatory Reform, 2007.
  • Healey, P. (2006). Collaborative Planning: Shaping Places in Fragmented Societies (2nd Edition). London: Macmillan.
  • Hudson, R. (2004). Conceptualizing economies and their geographies: Spaces, Flows and Circuits. Progress in Human Geography, 28, 447-471.
  • Innes, J. E. & Booher, D. E. (2003). The Impact of Collaborative Planning on Governance Capacity, IURD Working Paper Series. UC Berkeley: Institute of Urban and Regional Development.
  • Innes, J.E. & Booher, D.E. (2004). Reframing Public Participation: Strategies for the 21st Century. Planning Theory and Practice, 5(4), 419-436.
  • Karaman, O., (2013). Urban renewal in Istanbul: Reconfigured spaces, robotic lives. International Journal of Urban and Regional Research, 37(2), 715-733.
  • Lane, M. B., & Robinson C. J. (2009). Institutional complexity and environmental management: the challenge of integration and the promise of large-scale collaboration. Australasian Journal of Environmental Management, 16, 27-35.
  • Mackintosh, M. (1992). Partnership: Issues of Policy and Negotiation. Local Economy, 7 (3), 210- 224.
  • McCarthy, J. (2007). Partnership, Collaborative Planning, and Urban Regeneration. London: Ashgate.
  • Medhurst, F. & Lewis, J. P. (1968). Urban Decay: An Analysis and a Policy. London: macmillan.
  • Noon, D., Smith-Canham, J., Eagland, M. (2000). Economic Regeneration and Funding, In: P. Roberts and H. Sykes (eds.), Urban Regeneration: A Handbook (61-85). London: SAGE Publications.
  • Stocker, G. (1998). Governance as Theory: Five Propositions. International Social Science Journal, 50(155), 17-28.
  • Verhage, R. (2005). Renewing urban renewal in France, the UK and the Netherlands: Introduction. Journal of Housing and the Built Environment, 20(3) , 215-227 .
  • Vinci, I. (2002) Local governance, urban regeneration and planning project in Italy: The process of internationalization in the city of Palermo. Paper presented at the Eura Conference, Turin, April 2002.
  • Yang, Y. R., Chang, C., (2007). An Urban Regeneration Regime in China: A Case Study of Urban Redevelopment in Shanghai’s Taipingqiao Area. Urban Studies, 44(9), 1809-1826.