خیابان همواره دارای حیات ذهنی و مفهومی بوده است که آن را به ابژه‌ای خواندنی و مملو از نشانه بدل می‌کند. دراین‌بین صورت پیدا و علنی در آن، سوژه پرسه‌زن است که به مشاهده و ادراک خیابان به‌مثابه صحنه نمایش وجوه مدرن می‌پردازد. خیابان چهارباغ اصفهان نیز با شواهدی مرتبط با تجربه «مدرنیته» همراه بوده است که جریان پرسه‌زنی در آن را قابل تأمل می‌سازد. بر این مدار هدف از پژوهش حاضر چگونگی تجربۀ مدرنیته در خیابان چهارباغ در قالب روایت تاریخی است که مطابق با آن دو روایت اصلی با تأکید بر دو محور خیابان و پرسه‌زن توصیف و تبیین می‌گردد. حاصل آنکه تجربه آشکار چهارباغ از مدرنیته در دوران پهلوی متحقق گشت و مظاهر کالبدی چون تئاتر، سینما، کافه، مغازه و پاساژ و انواع پرسه‌زن عامه، خریدار و آوانگارد نمایان شد؛ پس از انقلاب اسلامی تجربه مدرنیته در قالب فضاهای تجاری بزرگ و ارزان‌سراها و همچنین نوع جدیدی از کافه‌ها و سینما شکل گرفت که منجر به رشد پرسه‌زن خریدار به‌ویژه در قامت زنان شد و اجازه بروز هویتی جدید و مستقل را به آنان داد. بعلاوه حضور پررنگ پرسه‌زنِ عامه و پدید آمدن پرسه‌زنِ در حال مقاومت را در هیئت جوانان و نوجوانان تا به امروز در پی داشته است.
آیت‌الله زاده شیرازی، باقر (1386). شهرسازی ظریف و بی‌نظیر عهد صفویه. ماهنامه دانش‌‌نما، ۱۴۸-۱۵۰، 19-20.
اخوت، محمدرحیم (1386). پاییز بود. تهران: آگاه.
آذری، نرگس (1391). تجربه مدرنیته به روایت فضاهای تجاری شهر تهران. تهران: تیسا.
ایمانی، محبوبه (1394). بازنمایی فضاهای شهری اصفهان در ادبیات داستانی روایتگری از منظر راوی پرسه‌زن. پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد پژوهش هنر، دانشگاه هنر اصفهان.
اصفهان امروز (1396). پاساژ ایفل؛ ایستاده میان انبوه تغییرات چهارباغ. 10 بهمن 1399 از http://esfahanemrooz.ir/?newsid=12319
اصفهان زیبا (1396). ویژه‌نامه هم‌محله/ یک اصفهان بود و چهارباغ. 10 بهمن 1399 از
دمندان، پریسا (1387). چهره‌های اصفهان_سیر تحول عکاسی پرتره نگار در اصفهان. تهران: نظر.
ذکایی، محمدسعید؛ پورغلام آرانی، زهرا (1384). خرده‌فرهنگ یا مصرف فرهنگی: پژوهشی در بین دختران دانش‌آموز شهر تهران. فصلنامه انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، 4، ۱-۲۵.
رجایی، عبد المهدی (1396). برگ‌هایی از تاریخ اجتماعی اصفهان معاصر، جلد دوم. اصفهان: جهاد دانشگاهی.
رشیدزاده، کاوه (1386). پرسه‌زنی و طراحی شهری از نظریه تا عمل: نمونه موردی الجزایر، تهران و طراحی محدوده خیابان شهرداری تجریش. پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه تهران.
سجادیه، علی (1393). بررسی هویت بصری و گرافیک محیطی محور چهارباغ عباسی اصفهان از 1370 تا 1390. پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد ارتباط تصویری، دانشگاه هنر.
شهدادی، هرمز (1357). شب هول. تهران: کتاب زمان.
فرج زاده دهکردی، شراره (1397). بازطراحی فضاهای شهری با تأکید بر نقش پرسه‌زن (نمونه موردی: خیابان چهارباغ عباسی). پایان‌نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد شهرسازی، دانشگاه هنر اصفهان.
قو‌کاسیان، زاون (1392). زندگی در تماشاخانه اصفهان: گفتگو با رضا ارحام صدر. اصفهان: نهفت.
قلی‌پور، سودابه؛ مهدی‌نژاد، جمال‌الدین (1399). تاب‌آوری ارزش‌های خیابان‌های تاریخی در راستای حفاظت از آن‌ها (نمونۀ موردی: خیابان چهارباغ اصفهان). باغ نظر، 87، ۴۳-۵۸.
کاظمی، عباس (1388). پرسه‌زنی و زندگی روزمره ایرانی. تهران: آشیان.
کدی، نیکی آر (1369). ریشه‌های انقلاب ایران (مترجم: شاهرخ قائم‌مقام). تهران: قلم.
کوشان، ناصر (1379). تاریخ تئاتر در اصفهان. اصفهان: آتروپات.
گودرزی بروجردی، معصومه؛ نورائی، مرتضی؛ فیاض انوش، ابوالحسن (1398). بررسی مناسبات اجتماعی فرهنگی مهاجران لهستانی با ایرانیان؛ نمونه پژوهی شهر اصفهان (۱۳۲۱ تا 1324 ش/1942 تا 1945 م)، پژوهش‌های تاریخی، 2، ۱-۱۴.
مدرس صادقی، جعفر (1394). گاوخونی. تهران: مر‌کز.
منصوررضایی، مجید؛ مدیری، آتوسا (1393). خوانشی از تجربه شهری در خیابان‌های استانبول تا پرسه‌زنی ذهنی در خیابان‌های تهران؛ نمونه موردی: استقلال استانبول، لاله‌زار تهران. هنرهای زیبا-معماری و شهرسازی، 1، ۴۳-۵۶.
نظرزاده آبکنار، پژمان؛ باقری، نفیسه؛ حیدری، مصطفی (1399). سینما به روایت اصفهان. اصفهان: سازمان فرهنگی تفریحی شهرداری اصفهان.
نفیسی، حمید (1394). تاریخ اجتماعی سینمای ایران؛ دوره تولید کارگاهی (1276-1320) (مترجم: محمد شهبا). تهران: مینوی خرد.
ولف، جنت (1392). مدرنیته و مدرنیسم: مجموعه مقالاتی در سیاست، فرهنگ و نظریه اجتماعی (مترجم: حسینعلی نوذزی). تهران: نقش‌جهان.
هنرفر، لطف‌الله (1349). چهارباغ اصفهان. هنر و مردم، 96 و 97، ۲-۱۴.
Benjamin, W. (2006). The Writer of Modern Life:Essays on Charles Baudelaire. Edited by Michael W. Jennings. Cambridge: The Belknap Press of Harvard University Press.
Brake, M. (1985). Comparative Youth Culture: The Sociology of Youth Subcultures in America. London: Routledge and Kegan Pauie.
Ferguson, P. (1994). The flaneur on and off the streets of Parise,in Keith Tester(ed). London: Routledge.
Friedberg, A. (1993). Window shopping:cinema and the postmodern. Berkeley and Los Angeles: University of California Press.
Gluck, M. (2003). The Flaneur and the Aesthetic Appropriation of Urban Culture in Mid-19th-Century Paris,Theory,Culture & Society. London: SAGE.
کیانی اجگردی, ندا, & صابر, زینب. (1401). تبیین نسبت میان مفهوم پرسه‌زنی و تجربه مدرنیته در فضا_مکان چهارباغ اصفهان. نامه معماری و شهرسازی, 14(35), 79-93. doi: 10.30480/aup.2022.3472.1740
MLA
ندا کیانی اجگردی; زینب صابر. "تبیین نسبت میان مفهوم پرسه‌زنی و تجربه مدرنیته در فضا_مکان چهارباغ اصفهان". نامه معماری و شهرسازی, 14, 35, 1401, 79-93. doi: 10.30480/aup.2022.3472.1740
HARVARD
کیانی اجگردی, ندا, صابر, زینب. (1401). 'تبیین نسبت میان مفهوم پرسه‌زنی و تجربه مدرنیته در فضا_مکان چهارباغ اصفهان', نامه معماری و شهرسازی, 14(35), pp. 79-93. doi: 10.30480/aup.2022.3472.1740
VANCOUVER
کیانی اجگردی, ندا, صابر, زینب. تبیین نسبت میان مفهوم پرسه‌زنی و تجربه مدرنیته در فضا_مکان چهارباغ اصفهان. نامه معماری و شهرسازی, 1401; 14(35): 79-93. doi: 10.30480/aup.2022.3472.1740
)