2024-03-29T18:04:00Z
http://aup.journal.art.ac.ir/?_action=export&rf=summon&issue=22
نامه معماری و شهرسازی
aup.journal
2717-1299
2717-1299
1392
6
11
مطالعه تطبیقی روش های انتخاب دانشجوی کارشناسی معماری و شهرسازی در نه کشور جهان و ایران
فریبا
قرائی
عباسعلی
ایزدی
هدف تحقیق حاضر بازنگری روش انتخاب دانشجوی کارشناسی معماری و شهرسازی در ایران است و تلاش میشود با توجه به منابع مرتبط و شناسایی روشهای انتخاب دانشجو در سایر کشورها پیشنهادهایی در این زمینه ارائه شود. به این منظور شیوههای انتخاب دانشجو در 9 کشور شامل آمریکا، انگلستان، برزیل، ترکیه، چین، فرانسه، کره، مالزی و هندوستان جمعآوری شده است. بهجز کشورهایی که از روش متمرکز انتخاب دانشجو استفاده میکنند در سایر کشورها نیز جمعاً 20 دانشگاه معتبر شناسایی شده و روشهای انتخاب دانشجو توسط آنها مورد مطالعه قرار گرفت. بررسیها نشان میدهد که نتایج دروس دبیرستان در اکثر کشورها از عوامل انتخاب داوطلبان ورود به دانشگاه بهشمار میرود، ضمن اینکه در برخی موارد از آزمون سراسری نیز کمک گرفته میشود. در نیمی از کشورهای مورد مطالعه از عوامل دیگری چون مصاحبه، بیانیههای فردی، و نمونه کاری در سنجش داوطلبان استفاده میشود. همچنین مشخص شد که روش متمرکز انتخاب دانشجو فقط در دو کشور اجرا میشود و سایر کشورها یا از روش غیرمتمرکز استفاده میکنند و یا در حال تبدیل روش خود به سمت عدم تمرکز انتخاب دانشجو هستند. مسئولیت انتخاب دانشجو در اکثر موارد به عهده دانشگاه مربوطه است. در پایان مقاله پیشنهادهایی برای بازنگری روش انتخاب دانشجو ارائه شده است.
انتخاب دانشجو
دانشجوی معماری و شهرسازی
تجارب جهانی انتخاب دانشجو
بازنگری انتخاب دانشجو در ایران
2013
09
23
5
24
http://aup.journal.art.ac.ir/article_108_81a1e5dc7547e30d5143d9b27fe6d37b.pdf
نامه معماری و شهرسازی
aup.journal
2717-1299
2717-1299
1392
6
11
ارزیابی بازشوی همساز با معماری پدافند غیرعامل (با بهره گیری از روش تحلیل سلسله مراتبی)
بهشید
حسینی
مهدی
بیطرفان
باقر
حسینی
جواد
هاشمی فشارکی
با توجه به این موضوع که مقاومت یک ساختمان در برابر موج انفجار بستگی به شکل و فرم ساختمان، تعداد دریچهها و بازشوها و قدرت و جنس مصالح بهکار رفته در ساختمان دارد، بنابراین مطالعه و ارزیابی نوع بازشوهای ساختمان در برابر پیامدهای ناشی از انفجار اهمیت مییابد. بازشو ضعیفترین قسمت ساختمان در برابر امواج و ترکشهای ناشی از انفجار است و با توجه به قرارگیری آن در جداره خارجی ساختمان میتواند نقش بهسزایی در کاهش یا افزایش تأثیرات انفجار بر روی ساختمان داشته باشد. بنابراین هدف اصلی این پژوهش تعیین شاخصهایی جهت ارزیابی بازشوهای ساختمان در برابر اثرات انفجار است. در این زمینه ابتدا انواع بازشوها با استفاده از منابع کتابخانهای شناسایی گردید و سپس با مصاحبه با افراد خبره در این زمینه کلیه شاخص مطرح برای بازشوها استخراج گردید و در ادامه بهمنظور کسب نظرسنجی از خبرگان، پرسشنامهای جهت وزندهی به شاخصهای مؤثر در معرض دید 28 فرد خبره قرار گرفت. سپس از طریق بهکارگیری روش تصمیمگیری گروهی بر اساس الگوی مقایسات زوجی، درجه ضرورت وجودی هر یک از شاخصها تعیین گردید. در نهایت به این نتیجه رسیده شد که از میان شاخصهای مؤثر بر ارزیابی بازشوها، نسبت سطح بازشو به سطح دیوار مهمترین عامل بوده و سپس روش نورگیری در رتبه بعدی قرار گرفته است.
بازشو
پدافند غیرعامل
انفجار
AHP
2013
09
23
25
38
http://aup.journal.art.ac.ir/article_109_3f1eaa8244389712f84afb60b4067d5b.pdf
نامه معماری و شهرسازی
aup.journal
2717-1299
2717-1299
1392
6
11
خاستگاه معماری مدرن در تهران (بررسی و شناخت اولین بنای سبک معماری مدرن در پایتخت کشور)
وحید
قبادیان
مصطفی
کیانی
با توجه به بناهای ایجاد شده در تهران میتوان بیان نمود که در حال حاضر معماری مدرن فراگیرترین سبک معماری در این کلانشهر شده است. اگرچه از آغاز معماری مدرن بیش از یک سده میگذرد ولی نقطه آغازین این شیوه در ایران و پایتخت آن تهران مشخص و تحلیل نشده است. در تحقیق حاضر دو پرسش پژوهش مطرح است: (1) خاستگاه ورود نهضت معماری مدرن به تهران در چه زمانی بوده است؟ و (2) نمونههای اولیه معماری سبک مدرن در تهران کدام است و ویژگی آنها چیست؟ در این پژوهش از طرح تحقیق کیفی به منظور شناخت و تبیین خصوصیات اولین ساختمانهای سبک مدرن در تهران و توصیف و استنباط این بناها استفاده شده است. پژوهش حاضر نخست به خصوصیات و ویژگیهای شکلگیری معماری مدرن در غرب میپردازد. در واقع معماری مدرن اولیه1 و عالیه (یا متعالی)2 و سبکهای مرتبط با آنها تعریف شده، در این بیان شاخصترین شیوهها و سبکهای مطرح دوره معماری مدرن عالیه بیان میگردد. سپس با بررسی ورود و حضور آن در ایران و تهران، با نگرشی تطبیقی و مقایسهای به اولین آثار معماری مدرن میپردازد. این بناها در دو جدول متمایز و با این رتبهبندی که اولین بناهای تهران در دو سبک «آرت دکو»3 و «سبک بینالمللی»4 ایجاد شدهاند ارائه میگردند. این جداول که شامل اطلاعاتی چند از بناها است نشان میدهد که کدامین بناهای ارائه شده از اولین آثار معماری برگرفته از سبک معماری مدرن بودهاند.
معماری مدرن
معماری معاصر ایران
آرت دکو
آرت نووو
سبک بینالمللی
تهران
2013
09
23
39
58
http://aup.journal.art.ac.ir/article_110_01e7cd84589fe0992aed30cc56d117d8.pdf
نامه معماری و شهرسازی
aup.journal
2717-1299
2717-1299
1392
6
11
رهیافت های معماری سنتی تبریز برای ساخت و ساز ایمن پس از زلزله (مطالعه موردی: کاربست کلاف های چوبی در معماری خانه های قاجاری)
محمدباقر
کبیرصابر
هدف نوشتار حاضر تبیین اصول مهندسی زلزله در معماری سنتی تبریز و بهخصوص مرحلة تاریخی بازسازیهای پس از زمینلرزة ویرانگر سال 1193 هجری قمری است. اهمیت موضوع بحث در این است که پس از زمینلرزة مذکور، ارتقای پایداری فیزیکی ساختمانها از طریق بهبود سیستمهای ساخت، به بخشی از فرهنگ معماری شهر تبدیل شده و یکی از فنونی که در این راستا بهعنوان راهکار جدی مورد توجه قرار گرفت و پیشرفت داده شد، فن تسلیح ساختمانها به شبکه مهندسی شدة چوبی (کلافهای چوبی) بود. در مقالة حاضر مشخص میشود که این رویکرد فنی، حاصل تفکر خلاق معماران بومی برای پیشنهادن راه حلی برای برطرف نمودن بخشی از ضعفهای ساختمانسازی رایج در آن زمان بود. تکنیک مورد بحث در ظرف زمانی خود، نشان از تدبیر و هوشمندی معمارانی داشت که از زلزله درس آموخته و برای مقابله با آن راهکار اندیشیده بودند؛ راهکارهایی که مبانیشان امروزه نیز با دستاوردهای نوین مهندسی زلزله تطابق دارد. اما مسئلة اصلی مقاله پاسخ به دو سؤال است: (الف) سانحة زلزله چگونه و به چه میزان در بهبود تصمیمات سازهای معماران سنتی شهر مؤثر بود؟ (ب) کلافبندی چوبی بهعنوان رهیافتی اجرایی در تحقق ساخت و ساز ایمن، مبتنی بر چه اصولی بود؟ کار حاضر یک تحقیق کیفی است که به اقتضای سرشت موضوع، با روش تحقیق تفسیری-تاریخی به انجام رسیده است.
زمینلرزه
معماری سنتی
کلافبندی چوبی
پایداری سازهای
2013
09
23
59
70
http://aup.journal.art.ac.ir/article_111_61904ff1e63cd03cb2ab30b3b7368a3e.pdf
نامه معماری و شهرسازی
aup.journal
2717-1299
2717-1299
1392
6
11
بررسی کارکرد و معنای فرم شهر مدرن از منظر نشانه شناسی لایه ای
عبدالهادی
دانشپور
راضیه
رضازاده
فرزان
سجودی
مریم
محمدی
یکی از مهمترین وجوه شناخت و تحلیل شهر، فرم شهر است. در تعریف این جنبه از بررسی شهر آمده است که هر فرم، حاصل و برآیند رابطه میان مجموعهای از نیروها (فضایی و غیرفضایی) است که شناخت آنها، نخستین گام در طراحی فرم است. از آنجا که یکی از اهداف فرم شهر مطلوب، برخورداری از معنا و هویت است، بررسی این وجه از شهر در قالب رویکرد معناشناختی مورد توجه این نوشتار است. معنا و کارکرد مناسب این وجه از شهر میتواند بر ارتقای تصور ذهنی استفاده کنندگان، افزایش حس مکان و هویت تأثیرگذار باشد. در این نوشتار بررسی عوامل مؤثر بر گسست معنایی فرم شهر مدرن مورد توجه قرار گرفته است و هدف آن است تا ضمن بهرهمندی از رویکرد نشانهشناسی لایهای و بهرهگیری از مهمترین مفاهیم آن شامل نشانه بهمثابه متن، ساختار سلسله مراتبی، نشانداری، بافتسازی و بافتزدایی، کارکرد فرم شهر مدرن1 و عوامل تأثیرگذار بر فرآیند بافتزدایی از آن بررسی شود. به نظر میرسد به دلیل دگرگونی عوامل غیرفضایی بهعنوان لایه تأثیرگذار بر متن، از فرم شهر بافتزدایی شده و بعضاً دریافت معنی را دچار تعلیق شده و شخص را در تفسیر، دچار سردرگمی کرده است.
فرم شهر
شهر مدرن
نشانهشناسی لایهای
متن
رمزگان
بافتسازی
بافتزدایی
2013
09
23
71
88
http://aup.journal.art.ac.ir/article_112_6c8ae820b8b050af45e9bc279e325a49.pdf
نامه معماری و شهرسازی
aup.journal
2717-1299
2717-1299
1392
6
11
تحلیل الگوهای پراکنده رویی شهری در منطقه کلانشهری تهران با تأکید بر اثرات تفرق نظام تصمیمگیری و کنترل رشد
ایرج
اسدی
اسفندیار
زبردست
وجود تفرق سیاسی و قلمرویی در شرایط فراهم بودن امکان برنامهریزی کاربری زمین انحصاری و کنترل رشد محلی متفرق به پراکندهرویی توسعه میانجامد. به زبان ساده قلمروهای مدیریت شهری (شهرداریها) واقع در منطقه با تعیین محدوده برای شهرها و کنترل ساختوساز موجب افزایش هزینه زمین و ساختوساز برای گروههای جمعیتی شده و با انجام برنامهریزی کاربری زمین انحصاری (فقدان برنامهریزی منطقهای) موجب تقلیل ذخیره مسکن قابل استطاعت درون محدوده خود میگردند. از این رو جمعیت سرریز (در ایران گروههای کمدرآمد جمعیتی) برای یافتن مسکن و سرپناه مناسب شرایط اقتصادی خود به نواحی سرازیر میشوند که زمین در آن ارزان بوده و در فقدان یا ضعف کنترل رشد، هزینه ساختوساز پایین است. تحقیق حاضر تلاش خواهد کرد تا مکانیزم عمل پراکندهرویی توسعه را در قالب بررسی الگوهای رشد شهری در محدوده شهرها، حریم و خارج از حریم منطقه کلانشهری تهران و نیز تغییرات رشد جمعیت پیش و پس از تأسیس شهرداری (ایجاد سیستم کنترل رشد) در این منطقه را در طی چهار دوره مورد مطالعه از سال 1345 تا 1385 بررسی کند. یافتههای تحقیق نشان داد که در شرایط تفرق سیاسی موجود، رشد سرریز در منطقه همیشه از نواحی دارای کنترل رشد به نواحیای سرازیر شده است که کنترل رشد در آنها ضعیف است.
تفرق سیاسی
پراکندهرویی شهری
کنترل رشد
منطقه کلانشهری تهران
2013
09
23
89
106
http://aup.journal.art.ac.ir/article_113_4e2598aee6370b6c87ecc96007def33f.pdf
نامه معماری و شهرسازی
aup.journal
2717-1299
2717-1299
1392
6
11
شناسایی بافت های فرسوده و نوع مداخله مناسب در آن ها با استفاده از GIS و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (مطالعه موردی: محدوده درکه)
مهدی
شعبانپور
غلامرضا
حقیقت نائینی
امروزه با توجه به رشد شتابان شهرنشینی و افزایش فزاینده جمعیت شهرها، توجه به بافتهای فرسوده که از سوی برخی متفکران از آنها بهعنوان ثروت پنهان شهرها یاد شده است، اهمیتی دوچندان یافته است. از جمله مراحل اساسی در فرآیند برنامهریزی و طراحی بافتهای شهری، تعریف و تبیین معیارهای علمی و جامع برای شناسایی و پهنهبندی بافتهای فرسوده شهری است. این مقاله تلاش دارد تا با در نظر گرفتن تمامی عوامل مؤثر بر فرسودگی، به مدل جامع و کاربردی شناسایی پهنههای مختلف بافتهای شهری نایل آید. در ادامه بهمنظور تحلیل دقیقتر دادهها، محدودة درکه واقع در شمال شهر تهران بهعنوان نمونه، مورد مطالعه قرار گرفته است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش توصیفی- تحلیلی است؛ در این ارتباط از طریق مطالعه اسنادی و منابع کتابخانهای و مصاحبه، اطلاعات لازم گردآوری شده و شاخصهای مؤثر در شناسایی بافتهای فرسوده تدوین و تدقیق گردیده است. با نهایی شدن مدل کاربردی و از طریق روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) و سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)، پهنههای فرسوده در محدوده بافت مورد مطالعه، نوع مداخله مناسب و همچنین اولویت مداخله در آنها مشخص شدهاند. نتایج این پژوهش نشان میدهد که معیارهای تشخیص بافتهای فرسوده متناسب با شرایط مختلف آنها قابل تعیین بوده و اهمیت معیارها نسبت بههم، در محدودههای مکانی و زمانی مختلف متفاوت و فاقد یک وزن ثابت است و هر پهنه هرچند کوچک بر اساس میزان و نوع فرسودگی، نوع خاصی از مداخله را طلب میکند.
2013
09
23
107
130
http://aup.journal.art.ac.ir/article_114_f799e5cc73f574232942eb4a00f3d210.pdf
نامه معماری و شهرسازی
aup.journal
2717-1299
2717-1299
1392
6
11
ارزیابی طرح پیشنهادی توسعه شهر کرج مبتنی بر رویکرد رشد هوشمند
نسیم
بزرگمهر
میترا
حبیبی
ناصر
برکپور
امروزه شهرهای بسیاری در سطح جهان در اثر رشد پراکنده، منابع طبیعی خود را مورد بهرهبرداری نادرست قرار دادهاند. در ایران نیز کرج که تا سال 1345 سیمای یک باغشهر را داشت با رشد مهاجرت، تخریب باغات و اراضی سبز، اتصال روستاهای پیرامون در حاشیه شهر و... به کرج امروزی با رشدی لجام گسیخته تبدیل شده است. یکی از راههایی که برای مقابله با چنین رشد نابسامانی در دنیا مطرح شده، بهرهگیری از الگوی «رشد هوشمند» در تهیه طرحهای توسعه شهر است. رشد هوشمند با تمرکز بر تجدید حیات شهری و گسترش گزینههای حمل و نقل عمومی بهدنبال ایجاد جوامعی است که مردم به زندگی در آن رغبت نشان دهند. این مقاله با هدف ارزیابی آخرین طرح تفصیلی شهر کرج بر مبنای معیارهای رشد هوشمند تهیه شده و به ارزیابی و تعیین اولویتهای برنامهریزی در طرح تفصیلی شهر کرج با هدف بهرهگیری از اصول رشد هوشمند، پرداخته است. در کل نتایج تحقیق حاکی از آن است که طرح مذکور 84/52 درصد نمره از کل را کسب نموده و با رویکرد رشد هوشمند انطباق نسبی دارد. عمدهترین موضوعاتی که در طرح مذکور نیازمند تأکید بیشتر است مربوط به مسایلی از قبیل نظارت بر اجرای طرح، دسترسی مساوی به اطلاعات و جلب مشارکت اجتماعی در تهیه طرح است که اکثراً ریشه در نظام تهیه طرحهای توسعه شهری در ایران دارد.
ارزیابی
رشد هوشمند
رشد پراکنده
طرح توسعه شهر
طرح تفصیلی شهر کرج
2013
09
23
131
154
http://aup.journal.art.ac.ir/article_115_372aef26558f9f5f83915b1a54865004.pdf
نامه معماری و شهرسازی
aup.journal
2717-1299
2717-1299
1392
6
11
بسط چارچوب ارزیابی راهبردی محیط زیستی طرح های توسعه شهری بر اساس تفکر تابآوری
پرستو
پریور
شهرزاد
فریادی
اسماعیل
صالحی
احمدرضا
یاوری
احد
ستوده
ارزیابی راهبردی محیط زیستی بهعنوان ابزاری برای در نظر گرفتن ملاحظات محیط زیستی در مراحل اولیه تصمیمگیری است. با توجه به مرور منابع و بررسی تجارب کشورهایی که در برنامهریزیهای خود از فرآیند ارزیابی راهبردی محیط زیستی بهره میگیرند، مشخص شد که چارچوبهایی که تاکنون بهکار گرفته شده از کارآیی لازم برای تحلیل سیستمهای پیچیده اجتماعی اکولوژیکی بهویژه شهرها برخوردار نیست. از اینرو ضرورت دارد از رویکردهای نوین مانند تفکر تابآوری و اکولوژی شهری در ارزیابی راهبردی محیط زیستی جهت برآورد اهداف توسعه پایدار و کاهش عدم قطعیت استفاده شود. از اینرو در قالب یک مطالعه تطبیقی، منابع موجود در زمینه تفکر تابآوری، اکولوژی شهری مدرن و کاربرد آنها در فرآیند ارزیابی راهبردی محیط زیستی گردآوری شد و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و بر این اساس یک چارچوب سه مرحلهای پیشنهاد گردید. در مرحله اول این چارچوب، تابآوری عمومی بستر محیط زیست شهری بهصورت کلی از طریق معیارهای سنجش تابآوری عمومی ارزیابی میشود. مرحله دوم سنجش تابآوری بستر نسبت به طرح توسعه پیشنهادی است و مرحله سوم عبارت است از بسط مدیریت تطبیقی برای فراهم آوردن سیستمی انعطافپذیر جهت مشارکت افراد ذینفع و ذینفوذ و نیز پایش اثرات.
ارزیابی راهبردی محیط زیستی
تفکر تابآوری
شهر
اکولوژی شهری مدرن
2013
09
23
155
171
http://aup.journal.art.ac.ir/article_116_0331b29d538f79b86c0c82c2b7e9649e.pdf